Özbəkistan PayPal, Google Pay və Apple Pay-i cəlb etməyi planlaşdırır
Özbəkistan hökuməti Mərkəzi Banka PayPal, Apple Pay, Google Pay və digər ödəmə xidmətlərini ölkəyə cəlb etməyi tapşırıb. Bu addımın məqsədi turistlər və biznes üçün əlverişli şərait yaratmaqdır. Hazırda Özbəkistan Mərkəzi Asiyada PayPal-ın fəaliyyət göstərmədiyi yeganə ölkə olaraq qalır.
Özbəkistan hökuməti 18 sentyabr tarixli qərarında, PayPal, Alipay, UniPay, Apple Pay və Google Pay kimi ödəmə xidmətlərini ölkəyə gətirməyi yenidən planlaşdırdığını elan edib. Sənəddə Mərkəzi Banka, Rəqəmsal Texnologiyalar Nazirliyi və Turizm Komitəsi ilə birlikdə ilin sonuna qədər beynəlxalq ödəmə şirkətləri ilə danışıqlar aparmaq tapşırığı verilib.
Qərarın məqsədi bu ödəmə sistemləri ilə Özbəkistan bank xidmətlərinin inteqrasiyasını təmin etmək və turistlər və bizneslər üçün əlverişli şərait yaratmaqdır.
Əgər lazımdırsa, bu prosesin həyata keçirilməsinə yardım etmək üçün ölkənin qanunvericiliyinə dəyişikliklər təklif oluna bilər.
Bundan əlavə, Nəqliyyat Nazirliyinə və Turizm Komitəsinə yerli və xarici avtomobil icarə şirkətləri (məsələn, Hertz, Avis, Sixt və s.) üçün hava limanları və dəmiryol stansiyalarında əlverişli şərait yaratmaq tapşırılıb.
Özbəkistanın Humo ödəmə sisteminin rəhbəri Şükrət Kurbanov bildirib ki, Apple Pay və Google Pay-ın mövcud olduğu ölkələrdə buraxılmış kartlara malik turistlər 2019-cu ilin sonundan etibarən artıq Özbəkistanda bu xidmətlərdən istifadə edə bilirlər.
"Amma təəssüf ki, bu imkan hələlik vətəndaşlarımız üçün mövcud deyil. Bunun səbəbi sadədir – Özbəkistan vətəndaşlarının şəxsi məlumatlarının işlənməsinə dair qanunun 27-1-ci maddəsində xüsusi tələblər var. Problem ondadır ki, nə Google, nə də Apple bu xidmətləri işə salmaq üçün Özbəkistanda serverlər qurmaq istəmirlər. Əslində qanunu dəyişməyə ehtiyac yoxdur. Sadəcə, izah etməliyik ki, Google Pay və Apple Pay ödəmələri əlavə serverlər tələb etmir, çünki e-poçt hesabı açarkən ötürülən məlumatlardan artıq şəxsi məlumat ötürülmür,” deyə o, qeyd edib.
2019-cu ilin fevral ayında Mərkəzi Bankın sədri Mamarizo Nurmuradov "Ödənişlər və ödəniş sistemləri haqqında" qanunun qəbulunun PayPal kimi elektron ödəmə sistemlərinə Özbəkistanda lisenziya ilə fəaliyyət göstərməyə imkan verəcəyini bildirmişdi.
Buna baxmayaraq, Özbəkistan hələ də Mərkəzi Asiyada PayPal-ın işləmədiyi yeganə ölkədir. 2020-ci ildə Mərkəzi Bank bəyan edib ki, PayPal öz qərarı ilə hər hansı hökumət orqanı ilə müzakirə etmədən Özbəkistanda fəaliyyətini məhdudlaşdırıb.
İKT naziri Şerzod Şermatov 2021-ci ilin sonlarında PayPal-ın Özbəkistanı valyuta konvertasiyası sistemi və digər süni maneələrlə bağlı keçmiş problemlərə görə xaric etdiyini təklif edib. O vurğulayıb ki, PayPal-ın daxil edilməsi Maliyyə Nazirliyi və Mərkəzi Bank üçün prioritetdir.
2022-ci ilin oktyabr ayında Şermatov bildirib ki, “PayPal genişlənmə ilə bağlı böyük planlara malik deyil,” çünki şirkət mövcud bazarlarına fokuslanıb.
2021-ci ildə Özbəkistan bir sıra platformaların, o cümlədən Twitter, Skype, Telegram, Facebook və YouTube-un fəaliyyətini şəxsi məlumatlar haqqında qanunun 27-1-ci maddəsinə əsasən məhdudlaşdırıb. İctimai narazılıqdan sonra Uzkomnazoratin (telekommunikasiya üzrə dövlət inspeksiyası) rəhbəri vəzifəsindən azad edilib və sosial şəbəkələrə giriş bir neçə saat ərzində bərpa olunub.
