Amazon, uzun müddətdir gözlənilən layihəsi olan Kuiper peyk internet şəbəkəsinin ilk mərhələsini reallaşdıraraq, 27 peykdən ibarət ilk dəstəni Florida ştatından uğurla orbitə buraxdı. Bu, şirkətin 2019-cu ildə elan etdiyi və 3,236 peykdən ibarət olması planlaşdırılan layihəsinin başlanğıcıdır. Layihənin əsas məqsədi ucqar və internetə çıxışı məhdud olan ərazilər daxil olmaqla, dünya üzrə istifadəçilərə genişzolaqlı internet xidmətini təmin etməkdir.
Kuiper layihəsi, hazırda bu sahədə lider olan SpaceX-in Starlink şəbəkəsi ilə birbaşa rəqabət aparmağı hədəfləyir. Starlink artıq 8,000-dən çox peyk buraxaraq 5 milyondan çox istifadəçiyə xidmət göstərir və bazarda mühüm paya sahibdir. Amazon isə bu sahədə gec başlamasına baxmayaraq, özünün güclü texnoloji infrastrukturuna və bulud xidmətləri sahəsindəki təcrübəsinə güvənir. Şirkət peyk şəbəkəsini öz müştəri bazası və kommersiya platformaları ilə birləşdirərək rəqabətdə üstünlük əldə etməyə çalışır.
Bu missiya United Launch Alliance şirkətinin Atlas V raketi vasitəsilə həyata keçirilib. Hava şəraiti səbəbindən 9 aprelə planlaşdırılmış ilk buraxılış təxirə salınmışdı, lakin 28 aprel tarixində uğurla reallaşdı. Amazon-un ilk prototip peykləri 2023-cü ildə buraxılmış və uğurla test edildikdən sonra 2024-cü ildə orbitdən çıxarılmışdı.
ABŞ Federal Rabitə Komissiyası (FCC) Amazon-a peyklərinin yarısını – yəni 1,618-ni – 2026-cı ilin ortalarınadək yerləşdirməyi tələb edir. Amazon-un gecikmiş cədvəl səbəbilə bu müddətin uzadılmasını istəyə biləcəyi ehtimal edilir. Buna baxmayaraq, şirkət 2025-ci ilin sonuna qədər şimal və cənub bölgələrində xidmətə başlamağı planlaşdırır.
Kuiper layihəsi çərçivəsində istifadə olunacaq terminal cihazları da təqdim edilib – Amazon bu avadanlıqları 400 dollardan aşağı qiymətə təqdim etməyi planlaşdırır. Cihazlardan biri vinil plastinka ölçüsündədir, digəri isə Kindle oxuyucu qədər kiçik və portativdir.
Amazon-un rəhbərliyi, o cümlədən Ceff Bezos, bu layihəyə böyük ümid bəsləyir və bu sahədə "bir çox qalibin" mövcud ola biləcəyini bildirir. Bezos-un fikrincə, dünyada internetə olan tələbat hələ də doyum nöqtəsinə çatmayıb və Kuiper bu ehtiyacı qarşılamaq üçün mühüm rol oynaya bilər.
Sonda qeyd etmək lazımdır ki, bu layihə təkcə kommersiya məqsədləri daşımır – aşağı orbitdə yerləşdiriləcək peyklər gələcəkdə müdafiə və milli təhlükəsizlik sahələrində də istifadə oluna bilər. Bu da onu təkcə texnoloji yenilik deyil, həm də strateji əhəmiyyətli bir təşəbbüs halına gətirir.
