2025-ci ilin Nobel İqtisadiyyat Mükafatı innovasiya və texnoloji inkişaf sahəsində araşdırmalara görə üç alimə verilib
Stokholm, İsveç – Coel Mokir, Filipp Aşion və Piter Hovit iqtisadiyyatda innovasiyanın və yeni texnologiyaların iqtisadi artıma təsirini araşdırdıqları üçün 2025-ci ilin Nobel İqtisadiyyat Mükafatına layiq görülüblər. Onların işi iqtisadiyyatda “yaradıcı məhvetmə” adlanan prosesi – yəni yeni texnologiyaların köhnələrini əvəz etməsini – daha dərindən izah edir.
Mokir (79 yaş, ABŞ, Northwestern Universiteti) iqtisadi tarix üzrə tədqiqatlar aparıb və elmi biliklə texnologiyanın qarşılıqlı inkişafının iqtisadi artım üçün vacibliyini göstərib. Filipp Aşion (69 yaş, Collège de France və London İqtisadiyyat Məktəbi) və kanadalı Piter Hovit (79 yaş, Braun Universiteti) isə 1992-ci ildə bu prosesi izah edən riyazi model hazırlayıblar.
Filipp Aşion Fransa Prezidenti Emmanuel Makronun iqtisadi proqramının hazırlanmasında da iştirak edib və 2024-cü ildə süni intellekt üzrə komissiyaya rəhbərlik edib.
Nobel Komitəsi bildirib ki, laureatların işi iqtisadi artımın davamlı olması üçün innovasiyanın əsas mexanizmlərini qorumağın vacibliyini göstərir. 11 milyon İsveç kronu (təxminən 1,2 milyon dollar) dəyərində olan mükafatın yarısı Coel Mokirə, digər yarısı isə Filipp Aşion və Piter Hovit arasında bölüşdürüləcək.
Bu mükafat 1968-ci ildə İsveç Mərkəzi Bankı tərəfindən Alfred Nobelin xatirəsinə təsis edilib və hər il digər Nobel mükafatları ilə birlikdə təqdim olunur.
