Tramp süni intellekt texnologiyalarının ölkədə geniş tətbiqi və inkişafı üçün böyük və ambisiyalı strategiya təqdim edib. Bu strategiya sənədi “AI Action Plan” (Süni İntellekt üzrə Fəaliyyət Planı) adlanır və əsas məqsədi süni intellekt texnologiyalarını ABŞ-nin iqtisadiyyatı, təhlükəsizliyi və dövlət idarəçiliyində daha fəal şəkildə tətbiq etməkdir.
Planın Əsas İstiqamətləri
1. Tənzimləmə Maneələrinin Aradan Qaldırılması və Sadələşdirilməsi
Donald Trampın bu planında süni intellekt sahəsində mövcud olan qanun və qaydaların yüngülləşdirilməsi, yəni tənzimləmələrin minimuma endirilməsi əsas yer tutur. Plan əyalətlərin süni intellektlə bağlı öz fərdi qaydalarını qəbul etməsinin qarşısını alaraq, vahid, ümumilli standartların tətbiqini nəzərdə tutur.
Bundan əlavə, federal səviyyədə risklərin qiymətləndirilməsi prosesindən iqlim dəyişikliyi, inklüzivlik (hər kəsə bərabər imkanlar yaradılması) və dezinformasiya (yanlış məlumat yayılması) kimi məsələlərin çıxarılması planlaşdırılır. Bu addım, bəzi ekspertlərə görə, ideoloji baxımdan mübahisəli mövzuların aradan qaldırılması məqsədilə atılır.
Texnologiya şirkətlərindən isə tələb olunacaq ki, süni intellekt modellərinin siyasi tərəfsizliyini təmin etsinlər. Lakin bu tələbin necə və hansı meyarlara əsaslanacağı hələlik dəqiq müəyyən edilməyib.
2. İnfrastrukturun Sürətləndirilməsi və İnkişafı
Planın digər mühüm istiqaməti ölkədə süni intellektin inkişafı üçün zəruri infrastrukturun, data mərkəzlərinin, yarımkeçirici (çip) istehsal edən fabriklərin və enerji şəbəkələrinin sürətlə genişləndirilməsi və modernləşdirilməsidir.
Süni intellekt texnologiyalarının dövlət idarəçiliyinə, müdafiə sənayesinə və digər strateji sahələrə sürətlə tətbiqi və inteqrasiyası da prioritet kimi göstərilir. Bu, ABŞ-nin rəqibləri qarşısında texnoloji üstünlüyünü qorumaq və artırmaq üçün vacib addımdır.
3. Qlobal Geosiyasi Təsirin Gücləndirilməsi
ABŞ süni intellekt sahəsində lider mövqeyini qorumaq üçün qabaqcıl texnologiyaların, xüsusilə Çin kimi rəqib ölkələrə ixracına ciddi nəzarət tətbiq etməyi planlaşdırır. Bu, texnoloji sirlər və qabaqcıl biliklərin xaricə çıxmasını məhdudlaşdırmaqla, ABŞ-nin təhlükəsizliyini və iqtisadi rəqabət qabiliyyətini gücləndirməyə yönəlib.
Eyni zamanda, süni intellekt dövrünün tələblərinə uyğun olaraq, mütəxəssislərin və işçi qüvvəsinin yenidən təlimatı və peşə hazırlığı da planın əsas hissələrindən biridir. Bu, işçilərin yeni texnologiyalara uyğunlaşması və yüksək səviyyədə bacarıqlarla təmin olunması üçün vacibdir.
Planın Məqsədləri və İcra Prosesləri
Trampın məsləhətçiləri hesab edirlər ki, hazırda ABŞ süni intellekt sahəsində vacib dönəmdədir, ya bu sahədə liderliyi qoruyacaq, ya da rəqib dövlətlərə üstünlük vermiş olacaq. AI Action Plan-ın ilk icra sənədlərinin yaxın günlərdə imzalanması planlaşdırılır. Tramp isə planın detalları ilə “Hill and Valley” adlı böyük texnoloji forumda ictimaiyyəti tanış edəcək.
Bu plan investorlar, texnologiya şirkətləri və bir çox iş adamları tərəfindən müsbət qarşılanıb, çünki süni intellektin inkişafına yeni təkan verəcək. Lakin tənqidçilər bu planın bəzi risklər doğura biləcəyini vurğulayırlar. Məsələn:
- Tənzimləmələrin yumşaldılması bəzi hallarda etik və sosial məsələlərin, o cümlədən istifadəçi hüquqları və ətraf mühitin qorunmasının arxa plana keçməsi təhlükəsini yaradır.
- Siyasi və ideoloji məsələlərin risk qiymətləndirmələrindən çıxarılması cəmiyyətin müxtəlif təbəqələrinin maraqlarının gözardı olunmasına səbəb ola bilər.
- Texnologiyaların sürətli tətbiqi sosial ədalətsizlikləri dərinləşdirə və bəzi qrupların zərər görməsinə yol aça bilər.
Buna baxmayaraq, Trampın planı ABŞ-nin süni intellekt sahəsində rəqabətə davam gətirməsi və yeni texnoloji imkanları milli inkişaf yoluna çıxarması üçün vacib addım kimi qiymətləndirilir.
