Şavkat Kərimov, 25 ildən çox müddət xaricdə yaşayıb, dünyanın müxtəlif ölkələrində uğurlu karyera qurduqdan sonra vətəni Özbəkistana qayıdıb. Hal-hazırda Özbəkistanın IT İcmasının rəhbəri olan Kərimov, gənc mütəxəssislərə öz təcrübəsini ötürməklə yanaşı, ölkənin IT sektorunda mühüm yeniliklər və layihələr həyata keçirməyi hədəfləyir. Müsahibəmizdə o, IT sahəsində icmanın əhəmiyyətindən, gələcək üçün planlarından və Azərbaycanla Özbəkistan arasında mümkün əməkdaşlıq perspektivlərindən danışır.
Şavkat Kərimov kimdir? Zəhmət olmasa, özünüz haqqında məlumat verə bilərsinizmi?
Mən Özbəkistanın IT İcmasının rəhbəri, sahibkar, investor, mentor, əsas məruzəçi (Keynote speaker) və top səviyyəli icraçıyam. Əvvəllər Microsoft-un SEO rəhbəri vəzifəsində çalışmışam və onun ən çox ziyarət olunan saytlarından biri olan Microsoft Community (Answers)-ə rəhbərlik etmişəm. Son dövrlərdə isə karyera sahəsində lider olan BOLD şirkətində SEO üzrə vitse-prezident olmuşam.
Mənim iki ali təhsil dərəcəm var: biri beynəlxalq hüquq üzrə Dünya İqtisadiyyatı və Diplomatiya Universiteti (UWED), digəri isə Moskva, Rusiya-dakı VGIK adlı Rusiya Film İnstitutundan rejissorluq üzrə. Mən 20 qısa film çəkmişəm, 3 kitab yazmışam, 2 sosial şəbəkə yaratmışam, dünyanın ən böyük veb-kataloq sahiblərindən biri olmuşam, ABŞ, Kanada, İsveç, Belçika və digər ölkələrdə yaşamış və işləmişəm.
Mən ABŞ-a fövqəladə şəxs kimi (EB1A vizası ilə) köçmüşəm, lakin 2 il əvvəl Özbəkistana qayıdaraq öz təcrübəmi və biliklərimi gənc nəsillə bölüşməyə başladım.
25 il xaricdə yaşadıqdan sonra, Özbəkistanın IT İcmasının rəhbəri kimi, nə üçün ölkənizə geri qayıtdınız və burada IT sektorunu necə inkişaf etdirməyi planlaşdırırsınız?
Ailəmizi və özümüzü ömrümüzün qalan hissəsi üçün maliyyə dəstəyi ilə təmin edəcək qədər varlıq yaratdım və həyatdan zövq alaraq başqalarına, xüsusən də yaxşı bildiyim sahədə - informasiya texnologiyaları sahəsində kömək etmək üçün vaxt ayırmaq istədim. Buna görə də vətənimə qayıtdım və burada Özbəkistan IT İcmasını qurdum.
Planlarımıza gəlincə, bunlar kifayət qədər iddialıdır. Biz ölkənin və sonra regionun bütün IT insanlarını bir araya gətirmək istəyirik ki, nəticədə bu əlaqələr və şəbəkələr nəticəsində dünya səviyyəli bir və ya bir neçə məhsul yaradılsın. Biz həmçinin pulsuz seminarlar, master-klasslar, kurslar və digər tədris proqramlarımız vasitəsilə ölkədə IT təhsilini yaxşılaşdırmaq istəyirik.
İT sənayesində, həm yerli, həm də qlobal səviyyədə, innovasiyanı təşviq etmək üçün icma quruculuğunun nə dərəcədə əhəmiyyətli olduğuna inanırsınız?
İcma hər hansı sahənin uğurlu inkişafının əsasını təşkil edir və IT bu qaydadan istisna deyil. Bir-birimizlə danışanda ideyalar yaranır, komandalar formalaşır və parlaq məhsullar və ya xidmətlər yaradılır. Bu, hər səviyyədə, yerli və ya qlobal miqyasda doğrudur. Nə qədər çox ünsiyyət qursaq, bir-birimizdən bir o qədər çox öyrənirik və bir-birimizlə necə işləyəcəyimizi öyrənirik. Bu, sənayemizdə və ümumiyyətlə, istənilən sahədə innovasiyanın inkişafına kömək edir.
Tez-tez çıxış edən və mentor kimi fəaliyyət göstərən biri olaraq, Özbəkistanda əhəmiyyətli təsir yaratmaq istəyən gələcək IT mütəxəssislərinə və sahibkarlara hansı məsləhətləri verərdiniz?
Təsir yaratmaq istəyirsinizsə, ilk növbədə təməlləri təmin etdiyinizdən əmin olun. İnsanlar təməlləri öyrənmədən bacarıqlarını cilalamağa tələsirlər və bir məqamda bu səbəbdən böyüməyi dayandırırlar. Təməllərinizi möhkəmləndirdikdən sonra seçdiyiniz sahədə və həmçinin digər sahələrdə, xüsusən yaradıcı sahələrdə biliklərinizi genişləndirməyə davam edin ki, həm texniki, həm də yaradıcı beyninizi gücləndirə biləsiniz. Və nəhayət, EQ-nuzu (emosional zəkanızı) inkişaf etdirin. Bu üç məsləhət sizi istədiyiniz yerə aparacaq və sənayenizə əhəmiyyətli töhfə verməyinizə imkan verəcək.
Rəqabətli bazarda IT məhsulunun və ya həllinin uğur qazanmasına səbəb olan əsas amillər hansılardır?
İstifadə. İnsanlar məhsulunuzu və ya onlara təklif etdiyiniz hər şeyi istifadə edirlərsə, bu o deməkdir ki, məhsul uğurludur. Burada yalnız iki göstərici var: istifadəçilərin sayı və onların məşğuliyyəti (məhsulunuzdan istifadə edərkən nə qədər məşğul olurlar). Məşğuliyyət məhsulunuzun təbiətindən asılı olaraq bir çox digər göstəriciləri nəzərdə tuta bilər.
Özbəkistan IT İcmasının gələcək planları hansılardır və onun təsirini həm regional, həm də beynəlxalq səviyyədə necə genişləndirməyi planlaşdırırsınız?
Düzü, çoxlu planlar var. Təhsil proqramları, startap inkubatorları, konfranslar, hakatonlar, təcrübə proqramları, müsabiqələr, mükafat mərasimləri, debat çempionatları, freelancer proqramları və s. İlk növbədə yerli səviyyədə mümkün qədər çox insana kömək etməyi və sonra regional və qlobal tərəfdaşlarımızla əməkdaşlığı genişləndirməyi istəyirik.
Mentor və investor olaraq, Özbəkistanda inkişafı sürətləndirmək üçün ən böyük potensiala sahib olan sahələr hansılardır?
Əksər sahələr hələ də rəqəmsal transformasiyanı və xüsusilə süni intellekt transformasiyasını gözləyir, buna görə də istənilən sahədə böyük potensial var. Mənim fikrimcə, təhsil, elm və texnologiya Özbəkistanın gələcək uğurunun üç əsas sütunudur və diqqətimizi bu sahələrə yönəltməliyik.
Fikrinizcə, Azərbaycan və Özbəkistan IT, startaplar sahəsində necə əməkdaşlıq edə bilər və regionda rəqəmsal körpü qurmaq mümkündürmü?
Azərbaycan və Özbəkistanın əməkdaşlıq edə biləcəyi bir sıra yollar var: tələbə mübadilə proqramları, texnologiya startap müsabiqələri, proqramlaşdırma yarışmaları, bir-birimizin IT mərkəzlərini ziyarət edərək təcrübə mübadiləsi etmək və bir-birimizə kömək etmək. Mədəniyyətlərimiz çox yaxın olduğundan, əməkdaşlıq etmək bizim üçün asan olacaq, ona görə də gəlin gözəl ölkələrimiz arasında bu rəqəmsal körpünü quraq.