Bulud texnologiyaları (Cloud Computing) günümüzdə şirkətlərin və fərdi istifadəçilərin ən çox müraciət etdiyi texnologiyalardan biridir. Bu texnologiyanın əsas üstünlüyü odur ki, artıq server, proqram və infrastruktur almağa ehtiyac yoxdur – hər şey xidmət kimi (“as a Service”) təqdim olunur.
“As a Service” modeli, istifadəçilərə ehtiyac duyduqları texnoloji imkanları internet vasitəsilə təmin edir. Bu yanaşma həm xərc baxımından daha səmərəli, həm də istifadəsi daha çevikdir.
Ən çox istifadə olunan üç model bunlardır: IaaS, PaaS və SaaS.“As a Service” modellərini gündəlik həyatda pizza ilə müqayisə etmək olar:
IaaS: Xəmir, sous, pendir var, amma pizzanı sən bişirməlisən.
PaaS: Sənə hazır mətbəx və soba verilir, sadəcə inqrediyent əlavə edib pizzanı bişirirsən.
SaaS: Hazır pizza qapına çatdırılır, sadəcə yeyirsən.
Bu günlərdə artıq bazara yeni bir Süni İntellekt Xidmət kimi “As a Service” daxil olub.
AIaaS nədir?
Artificial Intelligence as a Service (AIaaS) – Süni İntellektin xidmət kimi təqdim olunması deməkdir. Bu modeldə Süni İntellekt xidmətləri və alətləri bulud (cloud) üzərindən təqdim olunur. İstifadəçilər infrastruktur qurmağa və idarə etməyə ehtiyac olmadan süni intellekt imkanlarından yararlana bilirlər.AIaaS vasitəsilə şirkətlər və proqramçılar maşın öyrənməsi, dərin öyrənmə, təbii dil emalı, kompüter görməsi kimi texnologiyaları API-lar və ya digər bulud əsaslı xidmətlər üzərindən tətbiq edə bilirlər. Bu, təşkilatlara daha əlçatan və daha az xərcli üsulla süni intellekti tətbiq etməyə imkan yaradır.
AIaaS necə işləyir?
AIaaS, IaaS, PaaS, və SaaS kimi bulud xidmət modelini izləyir. İstifadəçilər API-lar vasitəsilə bu xidmətləri öz tətbiqlərinə inteqrasiya edirlər.
Əsas xüsusiyyətlər:
Miqyaslanma (scalability): İstifadəçi tələbinə uyğun resurs artırmaq və ya azaltmaq mümkündür.
Məlumat emalı: Böyük verilənlərin saxlanılması və emalı, model təlimi üçün dəstək verilir.
Hazır modellər: İstifadəçilər şəkil tanıma, dil tərcüməsi kimi hazır təlim keçmiş modellərdən istifadə edə bilirlər.
Fərdiləşdirmə: Şirkətlər öz xüsusi modellərini təlim etdirib biznes ehtiyaclarına uyğunlaşdırmaq imkanı qazanır.
Ödəniş modeli: Pay-as-you-go (istifadə qədər ödəniş) prinsipi ilə əlavə kapital qoyuluşu tələb etmir.
AIaaS növləri
Botlar: NLP və ML əsasında işləyən avtomatlaşdırılmış proqramlar. Misal: müştəri dəstək chatbotları, virtual köməkçilər.
Maşın öyrənmə framework-ləri: Model qurmaq və yerləşdirmək üçün infrastrukturun idarəsini tələb etmədən təqdim olunur. Misal: proqnozlaşdırma, tövsiyə sistemləri.
Koqnitiv API-lar: Səs tanıma, dil anlama, görüntü emalı, qərarvermə kimi imkanları tətbiqlərə asanlıqla inteqrasiya edir.
AI əsaslı Data Analitika: Böyük verilənləri ML ilə analiz edərək proqnozlaşdırma, anomaliya aşkarlama, nümunə tanıma kimi imkanlar yaradır.
AIaaS üstünlükləri
Xərc baxımından səmərəli: İnfrastruktur qurmağa ehtiyac yoxdur.
Son texnologiyalara çıxış: Ən müasir modellər və alətlər təqdim olunur.
Sürətli inkişaf və tətbiq: Hazır API-lar və modellər inkişaf müddətini azaldır.
Miqyaslanma: Resurslar ehtiyacdan asılı olaraq artırılır və ya azaldılır.
Dayanıqlılıq və etibarlılıq: Bulud üzərindən fasiləsiz xidmət təmin olunur.
Əsas fəaliyyətə fokus: AI infrastrukturunun idarəsi deyil, biznes məqsədlərinə diqqət yönləndirilir.
Məlumat əsaslı qərarlar: AI analitika daha dəqiq strateji qərarlar qəbul etməyə kömək edir.
Müştəri təcrübəsi: Chatbotlar və virtual köməkçilər daha yaxşı və sürətli xidmət göstərir.
İnnovasiya: Şirkətlər böyük resurs xərcləmədən yeni AI həlləri sınaqdan keçirə bilirlər.
Tez bazara çıxış: Tətbiqlərin hazırlanma müddəti əhəmiyyətli dərəcədə azalır.
Təhlükəsizlik və uyğunluq: Güclü məlumat mühafizəsi və hüquqi uyğunluq təmin olunur.
AIaaS tətbiqi üçün ən yaxşı təcrübəm
- Düzgün provayder seçimi: Təklif olunan xidmətlərin növü, miqyasıana bilməsi, qiymət modeli, təhlükəsizlik və inteqrasiya imkanlarını nəzərə almaq.
- Məlumatın keyfiyyəti: Təlim üçün istifadə edilən verilənlərin dəqiq, tam və etibarlı olmasını təmin etmək.
- Regulyasiya və etika: Məlumat məxfiliyi, süni intellekt etikası və şəffaf qərarverməni nəzərə almaq.
- İnteqrasiya prosesi: Hazır sistemlərlə uyğunluq, standart API-ların istifadəsi və sınaqların aparılması ilə risklərin azaldılması.
